Erfafscheiding

Erfgrens en erfafscheiding
De erfgrens is de denkbeeldige lijn die twee erven van elkaar scheidt. Bij het Kadaster kun je opvragen waar de erfgrens precies ligt. Als je de tuin wilt afsluiten of afscheiden, dan is het belangrijk om dit te weten. Op de erfgrens staat een erfafscheiding, waar beide buren verantwoordelijk voor zijn.

Een erfafscheiding die precies op de erfgrens staat, is eigendom van beide buren. Er is dan sprake van mandeligheid. Dit betekent dat de buren samen verantwoordelijk zijn voor de erfafscheiding, en dus ook voor het onderhoud en overige kosten ervan. Een dergelijke erfafscheiding kan slechts in onderling overleg worden gewijzigd. Indien er nog geen erfafscheiding is, dan kunnen buren samen een erfafscheiding op de erfgrens zetten. De kosten hiervan moeten worden gedeeld. Weigert een buurman hieraan mee te werken, dan kan de andere buurman via de rechter eisen dat hij de helft van de kosten betaalt.

Eisen aan de erfafscheiding
In de wet staat aan welke eisen een erfafscheiding moet voldoen. De gemeente is vrij om van deze regels af te wijken in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV).  Onderstaande eisen zijn in de wet opgenomen: 

• Een ondoorzichtige erfafscheiding aan de achterkant van de woning mag maximaal twee meter hoog zijn;
• Aan de voorkant van de woning mag een ondoorzichtige erfafscheiding niet hoger zijn dan een meter;
• Aan beplanting als erfafscheiding is geen maximale hoogte verbonden; de beplanting mag geen hinder of gevaar opleveren;
• Binnen twee meter van de grenslijn mogen geen vensters, muuropeningen of balkons geplaatst worden die uitzicht geven op de grond van de buren. Dit betekent dus ook dat er geen opening of raam in de erfafscheiding gemaakt mag worden.
• Een boom moet op minimaal twee meter van de erfgrens staan en een heg op minimaal 50 centimeter van de erfgrens, tenzij de boom of heg niet hoger is dan de erfafscheiding.

Bomen en de erfgrens
Bomen die op de erfgrens staan, zijn mede-eigendom van beide buren. Dit betekent dat geen van beiden iets aan de bomen mag veranderen zonder toestemming van de ander. Ook zijn ze samen verantwoordelijk voor het onderhoud en de kosten ervan. Bomen die ooit zijn geplant op het erf van de buurman, maar waarvan de stam later over de erfgrens is gegroeid, zijn ook mede-eigendom. Een boom die niet op de erfgrens staat, moet normaal gesproken op minimaal twee meter van de erfgrens staan. Staat een boom te dicht bij de erfgrens dan kun je de buurman schriftelijk verzoeken deze boom te verwijderen binnen een redelijke termijn. Doet hij dit niet, dan kun je de rechter verzoeken om de buurman te dwingen de boom weg te halen. 

Op de hoofdregel dat een boom op minimaal twee meter van de erfgrens moet staan, zijn een paar uitzonderingen: 

• De boom is niet hoger dan de erfafscheiding;
  
  
• De buren hebben samen afgesproken dat de boom dichter bij de erfgrens mag staan;
  
  
• Een boom die in openbare grond staat, mag zich wel binnen twee meter van de erfgrens bevinden;
  
  
• De gemeente heeft in de Algemene Plaatselijke Verordening een afwijkende afstand bepaald;
• Het recht de buren te verzoeken de boom te verwijderen, is verjaard.  

Overhangende takken
Als je last hebt van overhangende takken van bomen van je buren, dan zul hen eerst moeten verzoeken deze takken te verwijderen binnen een redelijke termijn. Voldoen de buren niet aan je verzoek, dan mag je de takken zelf verwijderen. Van dit snoeirecht mag geen misbruik worden gemaakt. Dit kan het geval zijn als er te veel wordt gesnoeid waardoor de boom onherstelbaar wordt beschadigd.

Contact AGA Juristen
De juristen van AGA juristen kunnen een hele hoop voor u betekenen, zoals u tijdens het gehele traject begeleiden. Neem vrijblijvend contact op met één van onze deskundige juristen voor een 1e gratis intakegesprek.

TELEFOON:   040-8444523 (1ste intakegesprek gratis en vrijblijvend) (Bereikbaar ma t/m vr tussen 09.00u en 21.00u). Tevens zijn wij bereikbaar per e-mail:
E-MAIL:        info@agajuristen.nl of contactformulier aan de rechterzijde van onze website.

Plaatsen van een erfafscheiding (schutting, muur, heg of haag)
Het is niet geoorloofd om zonder toestemming van de eigenaar van het naburige erf een erfafscheiding te plaatsen precies op de grens tussen beide percelen. Daarvoor is de instemming van beide eigenaren vereist. Stemt ook uw buurman ermee in om een bepaalde erfafscheiding, bijvoorbeeld van een houten schutting, muur of heg, tussen beide percelen te plaatsen, dan wordt deze erfafscheiding mandelig. De erfafscheiding behoort met andere woorden aan de eigenaars van beide percelen toe (gemeenschappelijk eigendom). Dit betekent dat u samen met uw buurman de kosten van het aanleggen van de erfafscheiding en het onderhoud deelt (ieder de helft). Maar voor eventuele wijzigingen aan de erfafscheiding hebt u weer de toestemming van de buurman nodig. Wel mag u aan uw zijde van de erfafscheiding naar eigen inzicht daarvan gebruikmaken, mits daardoor de sterkte of aard van de erfafscheiding niet wordt aangetast. Zo mag u aan uw kant van de muur wel enkele gaten daarin boren om bijvoorbeeld plantjes op te hangen. Ook mag u uw kant van de houten schutting van een zelf gekozen verfkleur voorzien.

U kunt er ook voor kiezen om aan de rand van de perceelgrens, maar nog wel volledig op uw eigen erf, een muur, schutting of haag te plaatsen. Die behoort dan alleen aan u toe en u mag er in principe mee doen wat u wilt. De buurman heeft daar geen bemoeienis mee. Hij mag ook niet aan uw erfafscheiding komen, bijvoorbeeld door er spijkers in te slaan of er iets aan te hangen. Hij mag uw erfafscheiding niet verven, ook niet aan zijn kant, en hij mag er zelfs niets tegenaan zetten (zie voor overhangende planten echter ook hierna). Ziet uw buurman liever een ander soort erfafscheiding, dan mag hij op zijn eigen terrein naar eigen inzicht een andere erfafscheiding plaatsen. Die behoort dan uiteraard alleen aan hem toe, zodat u daar niets mee mag doen. De kosten van een eigen erfafscheiding kunt u natuurlijk niet aan uw buurman in rekening brengen, ook niet gedeeltelijk. Tevens bent u alleen zelf verantwoordelijk voor het onderhoud ervan. U bent echter niet tot enig onderhoud verplicht. Het is immers uw eigen erfafscheiding en als u hem wilt verwaarlozen dan mag dat.

Denk bij het plaatsen van een schutting, muur, heg of haag aan de wettelijke vereisten. Volgens de Woningwet mag een erfafscheiding naast en achter het huis maximaal twee meter hoog zijn. Voor een erfafscheiding vóór het huis is één meter het maximum. Het is overigens mogelijk dat uw gemeente in een gemeentelijke verordening iets anders heeft voorgeschreven. Daarmee dient u dan rekening te houden. Informeer daarom voor alle zekerheid bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van de gemeente, voordat u aan de slag gaat.

Bebouwing over de grenslijn
Het komt geregeld voor dat de zijgevel van een garage of schuur gedeeltelijk op de grond staat van de buren. Of dat de kelder zich voor een deel onder de grond van de buren bevindt. Meestal is dit per ongeluk gebeurd, bijvoorbeeld omdat de eigenaars van de naburige erven uit zijn gegaan van een erfafscheiding die in werkelijkheid niet de grens tussen beide percelen vormt. Vaak ziet men dat dit aan het licht komt wanneer de eigenaar van het naburige perceel zijn erf verkoopt of om een andere reden door het kadaster laat opmeten. Als eigenaar kan hij vorderen dat u de op of onder zijn grond gebouwde zaken weer afbreekt en weghaalt. Maar meestal heeft dit voor u enorme gevolgen. Misschien moet u dan de garage zodanig versmallen dat uw auto er niet meer in past of misschien moet u een hele nieuwe kelder onder de grond uitgraven. In zulke omstandigheden kunnen partijen onderling de gevolgen regelen, bijvoorbeeld door de vestiging van een erfdienstbaarheid tegen het betalen van een bepaalde vergoeding. Na inschrijving in de openbare registers van de erfdienstbaarheid werkt deze ook tegen eventuele opvolgende eigenaars van beide percelen.

Komen partijen er onderling niet uit, dan kan het geschil aan de rechter worden voorgelegd. De rechter zal de belangen dan ook goed tegen elkaar afwegen. Hij kan bijvoorbeeld bepalen dat de garage of kelder toch moet worden afgebroken. Maar hij kan ook voor een andere oplossing kiezen. Het is voorstelbaar dat hij bepaalt dat er een erfdienstbaarheid wordt gevestigd op het stukje grond dat u in gebruik hebt voor uw garage of kelder. U moet de buren daarvoor schadeloos stellen. U kunt ook verplicht worden het stuk grond te kopen. De makelaar wordt dan vaak gevraagd de waarde hiervan te taxeren. Dit betekent dus dat er een definitieve wijziging van de erfgrens wordt doorgevoerd, die ook als zodanig in de openbare registers en bij het kadaster wordt aangetekend.

Hoog opschietende bomen en struiken
Het burenrecht bepaalt dat "hoog opschietende" bomen niet binnen twee meter van de erfgrens mogen staan. Voor heggen en struiken geldt een afstand van een halve meter. U kunt de buurman daar in een brief op wijzen. Staan er binnen deze twee meter (halve meter) wel hoog opschietende bomen (heggen of struiken), dan kunt u desnoods in rechte eisen dat uw buurman op diens kosten de bomen, struiken en / of heggen volledig verwijdert. Dit is echter niet meer mogelijk als de bomen of struiken er al meer dan twintig jaar staan. Uw vordering om verwijdering te eisen is dan namelijk verjaard. Maar ook dan kan de rechter nog wel een schadeloosstelling aan u toekennen.

De takken van de bomen en struiken van uw buurman, die over de erfgrens heen hangen, mag u zelf snoeien en verwijderen tot aan de erfgrens. Ook de onder de erfgrens doorschietende wortels mag u verwijderen. Vóórdat u dit doet, dient u uw buurman wel eerst in kennis te stellen van het overhangen van takken en doorschieten van wortels. Hij heeft dan de gelegenheid om zelf maatregelen te treffen die zijn boom of struik niet beschadigen. U zult hem dan, indien snoeien of verwijderen niet anders kan, daartoe op uw erf moeten toelaten. Geeft uw buurman geen gehoor aan uw verzoek om de overhangende takken en doorschietende wortels te verwijderen, dan mag u dit zelf doen. De kosten daarvan kunt u niet aan uw buurman in rekening brengen.

Het burenrecht regelt de volgende onderwerpen bij wetsbepaling:

Erfgrens en erfafscheiding ('scheidsmuur')
Art. 5:43 BW: Omschrijving van het begrip 'muur' in het burenrecht
Art. 5:46 BW: Recht om afpaling van de grens tussen beide erven te verlangen
Art. 5:47 BW: Verzoek aan rechter om de grens tussen beide erven vast te stellen
Art. 5:48 BW: Bevoegdheid om eigen erf (te omheinen en) af te sluiten
Art. 5:49 BW: Recht om een twee meter hoge erfafscheiding ('scheidsmuur') te bouwen
Art. 5:59 BW: Grenslijn tussen twee erven ligt onder een sloot

Beplantingen bij de grens
Art. 5:42 BW: Vereiste afstand van de beplantingen op het erf van de buurman tot aan de erfgrens
Art. 5:44 BW: Over de erfafscheiding hangende planten en doorschietende wortels
Art. 5:45 BW: Recht op over de erfafscheiding heen hangende en afvallende vruchten

Vensters, balkons en overbouw
Art. 5:50 BW: Vensters of balkons twee meter van de grenslijn van de beide erven
Art. 5:51 BW: Ondoorzichtige lichtvensters binnen twee meter van de grenslijn van beide erven
Art. 5:54 BW: Overbouw op, boven of onder het erf van de buurman

Water en waterloop
Art. 5:38 BW: Aflopend water van hoger gelegen erf naar lager gelegen erf
Art. 5:39 BW: Wijziging aanbrengen in de waterloop van over het eigen erf stromend water
Art. 5:40 BW: Eigenaar erf mag gebruikmaken van aangrenzend stromend water
Art. 5:41 BW: Van art. 5:38 tot en met 5:40 BW kan de gemeente bij verordening afwijken
Art. 5:52 BW: Juiste inrichting afwatering
Art. 5:53 BW: Afvoer van water of vuilnis

Noodrechten op, boven of onder het erf van de buurman
Art. 5:55 BW: Dreigende instorting
Art. 5:56 BW: Gebruik van het erf van de buurman voor werkzaamheden ('ladderrecht')
Art. 5:57 BW: Aanwijzing van een uitweg op het erf van de buurman om zelf toegang tot de openbare weg te krijgen ('noodweg')
Art. 5:58 BW: Noodzakelijke waterleiding door of over het erf van de buurman ('noodwaterleiding')

De rol van AGA Juristen
Een jurist van AGA juristen biedt bijstand in de meeste zaken binnen het civiel recht. Bij een conflict inzake civiel recht, staat een deskundige jurist aan uw zijde. Samen met u bepaalt de jurist de juiste aanpak en zorgt voor de best mogelijke oplossing en resultaat. Adviseren, bemiddelen, procederen, onderhandelen of het opstellen van juridische documenten, AGA juristen regelt het voor u.

Contact AGA Juristen
De civielrechtjuristen van AGA juristen kunnen een hele hoop voor u betekenen, zoals u tijdens het gehele traject begeleiden. Neem vrijblijvend contact op met één van onze deskundige juristen voor een 1e gratis intakegesprek.

TELEFOON:   040-8444523 (1ste intakegesprek gratis en vrijblijvend) (Bereikbaar ma t/m vr tussen 09.00u en 21.00u). Tevens zijn wij bereikbaar per e-mail:
E-MAIL:        info@agajuristen.nl of contactformulier aan de rechterzijde van onze website.

Meer informatie
Bovenin de zoekbalk van deze website, vindt u meer informatie over de specifieke rechtsgebieden en kwesties. Klik hiervoor bovenin de website op de zoekbalk! Meer informatie vindt u tevens via de links (blauw gekleurde tekstgedeelten)op deze pagina hierboven.